“Όταν έχω πάει λαϊκή έχω πάντα κάτι να μαγειρέψω”, λέει η μανούλα μου, κι έχει απόλυτο δίκιο. Η λαϊκή αγορά σου εξασφαλίζει το φρεσκότερο στην καλύτερη τιμή και γεμίζει το ψυγείο σου με χρήσιμη πρώτη ύλη που “πιάνει τόπο” την εποχή που δεν πετάμε τίποτα, θέλουμε να φάμε υγιεινά και νόστιμα αλλά και να μαγειρέψουμε δημιουργικά και ευφάνταστα. Ωστόσο, μη νομίζετε πως όλοι όσοι περιφέρονται στους πάγκους της ξέρουν και να εκμεταλλευτούν όλο το μεγαλείο της. Καλά ψωνίζουν μόνο οι παλιές νοικοκυρές. Η νέα γενιά έχει χάσει το ταλέντο της στην επιλογή της σωστής ντομάτας-για την ακρίβεια διαθέτει τον μαγνήτη που θα την τραβήξει κατευθείαν στην λάθος-, ίσως γιατί κανείς δεν της έμαθε πως το νόστιμο φαγητό ξεκινά πάντα από την αγορά. Ίσως, πάλι, γιατί τα ψώνια στο σούπερ-μάρκετ μας έχουν κακομάθει στην ομοιογένεια, προβάλλοντας την αισθητική σε βάρος της ποιότητας, σε ένα περιβάλλον που απέχει έτη φωτός από το αληθινό μποστάνι.

*Ακόμη κι αν δεν έχεις χρόνο να πας στη δική σου λαϊκή, στο δρόμο για κάποια δουλιά μπορεί να συναντήσεις εκείνη μιας άλλης γειτονιάς. Κάνε μια στάση. Δεκαπέντε λεπτά αρκούν για τα απαραίτητα.

*Η καλύτερη ώρα είναι γύρω στις 2, όταν οι τιμές πέφτουν κατακόρυφα. Μη φοβάστε. Η καλή πραμάτεια δεν εξαφανίζεται με το πέρασμα της ώρας.

*Πολλές φορές μου έχει τύχει να μαζέψω καταπληκτικά προϊόντα τσάμπα, την ώρα που κλείνει η αγορά κι όλοι πετάνε στα σκουπίδια ένα ελαφρώς ταλαιπωρημένο εμπόρευμα. Δεν είναι ντροπή. Είναι ανακύκλωση. Και εξυπνάδα.

*Στη λαϊκή δεν πάμε με λίστα για τα απαραίτητα. Εμπνεόμαστε από την προσφορά και διαλέγουμε το καλύτερο. Μπορεί να μην βρεις το καλό μαρούλι που είχες κατά νου αλλά να βρεις υπέροχα χόρτα.

*Το καρότσι σου ελευθερώνει τα χέρια αλλά κυρίως το μυαλό. Απερίσπαστος από τα βάρη, θα σταθείς περισσότερο για να διαλέξεις το καλύτερο από τον πάγκο.

*Πριν από τα ψώνια έρχεται η έρευνα αγοράς. Φτάνοντας, κάνουμε μια βόλτα μέχρι το τέλος της λαϊκής, σκανάροντας προσεχτικά όλους τους πάγκους. Στο κατέβασμα, ξέρουμε ακριβώς από πού και τί θα αγοράσουμε.

*Δεν υπάρχει λόγος να πας λαϊκή για να ψωνίσεις λαχανικά θερμοκηπίου που θα βρεις και στο σούπερ-μάρκετ. Είναι ακριβά, άνοστα, επιβαρημμένα με χημικά. Αποφεύγουμε όποιον πουλάει φασολάκια και μελιτζάνες μέσα στο χειμώνα και μπρόκολα στην καρδιά του Αυγούστου. Εδώ ήρθαμε για το φρέσκο εποχικό.

*Οι γνωριμίες στη λαϊκή δεν μετράνε ιδιαίτερα. Μπορεί μετά από χρόνια χρήση στην ίδια λαϊκή να διαπιστώσεις ότι κάποιος φέρνει σταθερά καλή πατάτα αλλά τον πρώτο λόγο έχει το προϊόν μπροστά στα μάτια σου.

*Οι εντυπωσιακοί πάγκοι με τις γυαλιστερές ντομάτες και τις πιπεριές τοπ-μόντελ, δεν είναι ακριβώς το ό,τι καλύτερο. Ο ταπεινός πάγκος του παραγωγού, με τις ντομάτες σε διαφορετικά μεγέθη και σε όλες τις αποχρώσεις του κόκκινου εγγυάται λιγότερα φυτοφάρμακα και περισσότερη γεύση.

*Το καλύτερο είναι και το πιο κακομούτσουνο. Από το τεράστιο μαρούλι, επιλέγεις το μικρότερο και πιο πράσινο. Από το καθαρό καρότο εκείνο που πουλιέται ματσάκι με την πρασινάδα του. Από τα γιγάντια παντζάρια, τα πιο μικροσκοπικά. Κι αν ακούσεις “βρήκα στη λαϊκή κάτι μελιτζάνες να! με το συμπάθειο” έχεις κάθε λόγο να αμφισβητήσεις το ταλέντο και το κριτήριο του συνομιλητή σου στις σωστές-υπεύθυνες αγορές.

*Μπορεί να έχει τη φήμη της φτήνιας, αλλά όλα στη λαϊκή δεν είναι φτηνά. Προσοχή, γιατί ο θελκτικός πάγκος με τα μανιτάρια και τα εξωτικά φρούτα μπορεί εύκολα να σου αποσπάσει τον προϋπολογισμό μιας εβδομάδας.

*Αν ψάχνουμε το κάτι ιδιαίτερο, όπως φρέσκο κάρδαμο, άγρια κοκοράκια και παπαρούνες για πίτα ή  φρέσκο κόλιανδρο, έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά! Το προϊόν που αναζητάμε μπορεί να βρίσκεται κάπου κρυμμένο στα μετόπισθεν της πρόσοψης, πίσω από σωρούς με αγγούρια ή πορτοκάλια.

*Ωραία ψωνίσαμε, να δούμε τώρα πώς θα συντηρήσουμε την πραμάτεια, ώστε να μην χάσουμε ούτε φυλλαράκι από τις αγορές μας. Στη ζωή μου, κυρίως από σεφ, έχω ακούσει τους πιο εκκεντρικούς, χρονοβόρους και πολυδάπανους τρόπος συντήρησης ενός λαχανικού στο ψυγείο. Γιατί τί να το κάνω αν αγόρασα τον μαϊντανό 20 λεπτά φτηνότερα, τη στιγμή που πρέπει να σπαταλήσω μισό ρολό σε χαρτί κουζίνας για να τον αποθηκεύσω μέσα του; Προσωπικά και ως μανιώδης χρήστης της λαϊκής, σας εγγυώμαι πως τα προϊόντα της συντηρούνται σαν να έκοψες μόλις τώρα από το μποστάνι για 15 ολόκληρες μέρες με τον εξής απλούστατο και γρήγορο τρόπο: κλεισμένα μέσα στις σακκούλες που τα έφερες σπίτι, στα χαμηλά ράφια του ψυγείου. Απλά προσέχουμε να είναι πολύ καλά κλεισμένες ώστε να μην παίρνουν αέρα.

*Πέρα από το καλό προϊόν η λαϊκή είναι κοινωνικότητα, είναι χρώματα, αρώματα, σταθερές συναντήσεις με τους ανθρώπους της γειτονιάς σου, ενίσχυση στον μικρο-έμπορο, εγκάρδιες “καλημέρες”, κουτσομπολιά, η αίσθηση ότι ανήκεις σε μια συγκεκριμένη γωνιά της πρωτεύουσας, ότι δεν είσαι μόνος στην απέραντη πόλη. Χρόνια ψωνίζω στα σούπερ-μάρκετ, ποτέ δεν έκανα γνωριμίες. Η λαϊκή, πάλι, είναι η δική μου μασωνική στοά. Ακόμη κι αν δεν μιλάμε, όλοι γνωριζόμαστε φατσικά μεταξύ μας.

*Κι έπειτα κάθε λαϊκή διαθέτει τον δικό της Απόλλωνα-πωλητή-παραγωγό. Στη δική μας, έχουμε τον Μάνο που βλέπετε στην παρακάτω φωτογραφία. Κι είναι απείρως καλύτερο σ’αυτή τη ζωή να σε εξυπηρετεί το χαμόγελό του παρά το άψυχο ράφι μιας μεγάλης επιφάνειας.