Αν νομίζετε ότι το βουνό είναι χειμωνιάτικος προορισμός, δεν ισχύει το ίδιο και για τις απόκρημνες βουνοκορφές των Τζουμέρκων. Εδώ οι δρόμοι ανοίγουν με τις πρώτες ακτίνες της άνοιξης και η ζωή ξαναβρίσκει τους παλμούς της τους μήνες του καλοκαιριού.

Η αφορμή

Το “Ξενείον” είναι το καταφύγιο και η επιλογή της καρδιάς του τραγουδιστή Γιώργου Μεράτντζα, η δική του επιστροφή στα πάτρια εδάφη. Πέρα απ’αυτά είναι και ξενώνας. Ένας διαφορετικός ξενώνας-σπιτικό, όπου η έντονη, πληθωρική, θεατρική και μελωδική παρουσία του οικοδεσπότη δεν φεύγει από το πλάι σου καμμιά στιγμή της ημέρας. Από το πρώτο καλωσόρισμα στο ζεστό σαλόνι με ένα λικέρ κράνο, θα μπορούσες με τη μεγαλύτερη χαρά του κόσμου να μην ξεμυτίσεις ούτε για μια στιγμή ως την ώρα του αποχωρισμού. Ο Γιώργος παρέα με τη γλυκύτατη βοηθό του τη Νατάσα θα σου μαγειρέψουν την πιο νόστιμη κουζίνα του τόπου με τα αγνότερα υλικά, η νύχτα θα συναντήσει το ξημέρωμα με κιθάρες και τραγούδια, το πρωινό η ζωή ξυπνά με τη θέα του βουνού, μια βουτιά στην πισίνα και τα μεθυστικά αρώματα από τα σπιτικά κέικ, τις παραδοσιακές πίτες, τον ζεστό τραχανά, το ζυμωτό ψωμί και το μαγικό, ηπειρώτικο βούτυρο. Η βιβλιοθήκη θα σου δανείσει τα βιβλία της χαλάρωσης, ο βουνίσιος αέρας θα σε ακινητοποιήσει στους καναπέδες αλλά μετά από τόσο δρόμο (60 περίπου χιλιόμετρα από τα Γιάννενα και 70 από την Άρτα) είναι κρίμα να μην πάρεις   μια γεύση από “Τα Ψηλά Βουνά”, τόσο μυθιστορηματικά στην πραγματικότητά τους όσο και το βιβλίο του Καρκαβίτσα.

Στη σκιά της Στρογγούλας, τα Πράμαντα

Από αυτή εδώ τη γωνιά των Τζουμέρκων, τα Πράμαντα είναι το κεφαλοχώρι, το μέρος όπου θα βρεις αγορά, μπαρ αλλά και μια ζωντανή πλατεία στη σκιά του τεράστιου πλάτανου. Ένα κλασικό ηπειρώτικο κεφαλοχώρι στη σκιά της χιονισμένης Στρογγούλας, της πιο ψηλής βουνοκορφής απ’αυτή την πλευρά των Τζουμέρκων (2100 μέτρα).

Αν θέλεις να γνωρίσεις την αληθινή ζωή των χωριών της Ηπείρου, που ζουν στη σκιά της τουριστικής ατραξιόν που παρουσιάζει το δίδυμο Συρράκο-Καλαρρύτες, αξίζει μια βόλτα στο Ματσούκι. Τσίπουρα, ομελέτες και κεφτεδάκια στο καφενείο κι ύστερα μια μικρή ξενάγηση στο μικρό Μουσείο του Δημοτικού Σχολείου, που φιλοξενεί μια μοναδική συλλογή από βυζαντινές εικόνες του 16ου-19ου αιώνα. Μοναδικά κομμάτια που θα σε συγκινήσουν ακόμη κι αν ο θρησκευτικός τουρισμός δεν είναι το φόρτε σου.

Στο δρόμο για τους Καλαρρύτες

Πηγαίνοντας από τα Πράμαντα στους Καλαρρύτες, αξίζει μια στάση στο βυζαντινό ασκηταριό της Μονής Κηπίνας. Σκαρφαλωμένη στο βράχο, κρύβει στο εσωτερικό της μια σπηλιά κι ένα υπόγειο ποτάμι και η πρόσβαση από την ξύλινη γέφυρα που ανεβοκατεβαίνει με μανιβέλα είναι μια πραγματική εμπειρία. Από κει στους Καλαρρύτες, αξίζει να περπατήσεις το δίωρο μαγευτικό μονοπάτι που συνδέει το χωριό με το Συρράκο.

Καλαρρύτες-Συρράκο

Όποια εμπειρία κι αν έχεις από τα βουνά της Ελλάδας, καμμιά δεν συγκρίνεται με κείνη της Πίνδου. Το βουνό στην πιο αποτρόπαιη, ιλιγγιώδη, τρομακτική, απόκρυμνη, αφιλόξενη μορφή του, άγριο, ονειρικό, μαγικό και εξωπραγματικό ταυτόχρονα, μια συνεχής απορία πώς μπόρεσε ο άνθρωπος να το δαμάσει, πώς κατάφεραν το Συρράκο και οι κοντινοί Καλαρρύτες να αναπτύξουν τον τεράστιο πολιτισμό τους στα τέλη του 19ου αιώνα, να διαπρέψουν σαν ραφτάδες και χρυσοχόοι, να οργανώσουν καραβάνια, να πλουτίσουν από το εμπόριο στις πρωτεύουσες της Ευρώπης. Εδώ παρήγγειλε ο Ναπολέοντας τις κάπες των στρατιωτών του, από δω έφυγε η διάσημη οικογένεια των Bulgari. Σήμερα τα δυό χωριά, χαρακτηριστικά της ηπειρώτικης πετρόχτιστης αρχιτεκτονικής, ζουν από τον τουρισμό, επιδεικνύοντας τις βρύσες, τα νερά, τα γραφικά σπίτια, τα γεφύρια, και τα δυό ένα αγγελοπουλικό, απείραχτο σκηνικό. Αν δεν έχεις χρόνο και για τα δυό, καλύτερα να προτιμήσεις τους Καλαρρύτες, που διατηρούν ένα πιο αυθεντικό, χαμηλό προφίλ. Μετά από ένα γλυκό καρυδάκι στην αμφιθεατρική πλατεία αξίζει μια επίσκεψη στο κατάστημα με τα είδη χειροτεχνίας που λειτουργεί και σαν μουσείο. Όλο το παρελθόν του τόπου μέσα από χιλιάδες πολύχρωμα μικροαντικείμενα κι ένας τρόπος να μπεις “εκ των έσω” σε ένα καλαρρίτικο αρχοντόσπιτο που δεν πειράχτηκε από τα περάσματα του καιρού. Κι ύστερα, γραμμή για τον μαγικό καφενέ του Ναπολέοντα, και απόλυτου πρέσβη του χωριού. Πρώην διαφημιστής, εγκατέλειψε την τρέλα της πόλης, άνοιξε εδώ έναν μικρό ξενώνα και στο παραδοσιακό καφενείο του μαγειρεύει με τη γυναίκα του κοκκινιστά, χοιρινό πρασοσέλινο, υπέροχες πίτες, μελιτζάνες στο φούρνο κι όλη την κουζίνα της απλότητας με σπιτίσιο χέρι.

Ξενείον, Οικισμός Τσόπελα, Πράμαντα, www.xenion.gr, 2659062350

Και μερικές από τις σπεσιαλιτέ του Γιώργου: χορτόπιτα, κεφτεδάκια καπαμά, προβατίνα με χοντρό μακαρόνι, φρέσκο χέλι του Αμβρακικού στη σχάρα, σπληνάντερο, γαρδούμπα, σκορδάτα πλευρώτους σοτέ, χτένι με λευκή σάλτσα, μελιτζάνα γεμιστή με λαχανικά, γαλακτομπούρεκο, γλυκιά κολοκυθόπιτα και εξαιρετικό τσίπουρο.

Ναπολέων Ζάγκλης, Καλαρρύτες, 2659061518