photo makos

Το μποστάνι είναι μια ευκαιρία να βγάλει γρήγορα τα πρώτα του χρήματα ο επίδοξος νέος αγρότης. Το μποστάνι είναι το βιός και η διατροφική αυτάρκεια του αγρότη από τότε που γεννήθηκε το χώμα και το νερό, το καθημερινό τραπέζι του δικού του ιδρώτα. Το μποστάνι είναι ζαρζαβατικό με ντομάτα που ξέρεις από πού κρατά η σκούφια της, άρα υγεία και νοστιμιά. Το «μποστάνι» στις γλάστρες και τις βεράντες της πόλης είναι μόδα. Το μποστάνι του αδελφού μου είναι μνηνόσυνο.

Ένας πανάκριβος τρόπος να τιμά κάθε χρόνο τη μνήμη ενός μπαμπά που μιλούσε περισσότερο με τα δέντρα και τα αγριοβότανα παρά με τους ανθρώπους, που προτιμούσε να κάνει παρέα με τα κοτσύφια και τους λαγούς και λιγότερο με τις ανθρωπίσιες συντροφιές. Αν τα χρήματα που τον κρατούν ζωντανό ανάμεσά μας σε 10 τετραγωνικά χώμα πλάι στο κύμα τα δίναμε σε φιλανθρωπίες, τώρα θα είχαμε ανακουφίσει πολλούς αναξιοπαθείς. Γιατί το μποστάνι είναι ακριβό. Αλλά είναι και εθισμός, και τρέλα και μούρλια και παραλογισμός, για τον αστό που αποφασίζει να δει από πού βγαίνει το κολοκύθι για να επιστρέψει με τα πρωτοβρόχια στην τσιμεντένια πραγματικότητα της Κηφισίας.

Όσο, όμως, και αν κάθε Πάσχα θα κάνουμε καρμπόν τον ίδιο διάλογο του παραλόγου, «πάλι θα βάλεις μποστάνι, δεν βαρέθηκες πια;», την ίδια ώρα στα μάτια μου περνάει λαχταριστό το κόκκινο της ντομάτας, στο στόμα μου σπάει τραγανή η δροσιά του αγγουριού. Και ο αδελφός μου θα βγει να αναζητήσει για άλλη μια χρονιά τους παλιούς σπόρους μαζί και τους εργάτες που θα τον βοηθήσουν να σκάψει, να ξεχορταριάσει, να φυτέψει. Που εννοείται ότι θα του ζητήσουν τα διπλά και τρίδιπλα, γιατί το χωριό είναι στη σκοτεινή πλευρά του Θεού και του κόσμου, γιατί είναι καλλιτέχνης και από την πόλη. Που ως καλλιτέχνης, θα κάνει μια καλλιτεχνική προσευχή να μην του κουβαλήσουν ψύλλους μέσα στην κοπριά, γιατί όποιος δεν έχει ζήσει το μαρτύριο της ψυλλο-εξολόθρευσης δεν ξέρει τί σημαίνει το μαρτύριο της ζωής.

Όταν όμως, ξεψυχήσει και ο τελευταίος ψύλλος, τα φυτά έχουν ήδη πάρει τα πάνω τους, ο καιρός μυρίζει καλοκαίρι, τα πρώτα κολοκύθια πρασινίζουν σαν μωρά στραγάλια ανάμεσα στις φυλλωσιές, οι ζαρζαβάτινες υποσχέσεις μας κλείνουν το μάτι και μεις έχουμε ξεκινήσει τον εξοχικό μας βίο. Το μποστάνι είναι σαν μωρό. Σε θέλει από πάνω του, να το ποτίζεις στο στόμα τόνους νερό-που κοστίζει τα μαλλιοκέφαλά του, κάλλιο η πισίνα δηλαδή-να το ξεχορταριάζεις, να το ελαφραίνεις από τους καρπούς για να πάρουν σειρά οι επόμενοι.

Το μποστάνι είναι σαν παιδί. Όλη την ώρα ασχολείσαι μαζί του κι όταν δεν ασχολείσαι, μιλάς μόνο γι’αυτό-τις αταξίες και τα κατορθώματά του. Τί έβγαλε σήμερα, σε ποιά γωνιά βγαίνουν τα καλύτερα βλίτα, ποιός σπόρος ντομάτας ευδοκίμησε και τί να φταίει που ένας άλλος δεν είδε γόνιμη μέρα, γιατί δεν βγήκαν τα φασόλια και έχουμε πήξει στη μελιτζάνα. Άμα τελειώνεις με το δικό σου, αρχίζεις με το μποστάνι του γείτονα, πού τί σπόρο αγγουριά έβαλε και είδε τέτοια προκοπή.

Το μποστάνι είναι μουσείο. Σπόρων αληθινών από παλιά γενιά, σπόρο ντόπιο, σπόρο αριστοκράτη, στηλοβάτη του εθνικού μας πολιτισμού και όχι υβρίδιο της συμφοράς, από αυτά που φυτεύουν οι ανίδεοι και νομίζουν πώς βγάζουν αληθινή ντομάτα.

Το μποστάνι είναι ο μπελάς της κατσαρόλας. Γιατί κάπου εκεί στα μέσα Αυγούστου, θα τρελλαθεί να βγάζει ένα είδος και σίγουρα το’χει τάμα να μην βγάλει ένα άλλο, για δικούς του κάθε χρονιά λόγους. Δηλαδή όχι πώς θα φας μπάμια επειδή φρόντισες να την φυτέψεις. Αυτό θα αποφασίσει τί θα σε ταϊσει μέχρι να πεις «όχι άλλο κάρβουνο». Τη χρονιά του κολοκυθιού θα τρως κολοκύθι για πρωινό-μεσημεριανό και βραδινό, κολοκύθι μαρμελάδα και κολοκύθι με τη ρίγανη, θα εξαντλήσεις όλο το υπαρκτό συνταγολόγιο για ένα κολοκύθι, θα εφεύρεις άλλο ένα δικό σου και πάλι οι γείτονες θα αποφεύγουν να περάσουν από την πόρτα σου μην και τους φορτώσεις άλλο ένα τόνο από το πληθωρικό λαχανικό που δεν ξέρεις πια τί να το κάνεις.

Όπως κι αν το κάνεις, το μποστάνι είναι δώρο. Όσο κι αν τελικά το αγγούρι σου κοστίζει όσο το χαβιάρι. Η τροφή του Θεού, όταν κρέμεται πολύχρωμη και τροφαντή ανάμεσα στις φυλλωσιές, ακόμα καλύτερα όταν κρύβεται μυστική, λίγα χιλιοστά πάνω από το νοτισμένο χώμα, μια μικρή ζωντανή ανάσα με γεύση ζαχαρένιας ντομάτας. Τα σπόρια της θα κοιμηθούν το χειμώνα, με ένα νερένιο φιλί θα τα ξυπνήσεις την άνοιξη, γιατί η ντομάτα σου διδάσκει την αιωνιότητα!